Asielzoekers en statushouders

Leven op de noodopvang

Op de noodopvang zijn woonunits en een voorzieningengebouw. Deze staan in een U-vorm met de opening naar de Scharenburg.
Er zijn woonunits voor 4 of 8 personen. het COA houdt hierbij rekening met de regio waar de mensen vandaag komen, hun taal en of ze alleen, met z’n tweeën of als gezin zijn.

Binnen de U-vorm is ruimte voor buitenrecreatie. Om het hele terrein staat een hekwerk van 1.80 m hoog. De noodopvang heeft twee in-/uitgangen naar de Scharenburg: één voor voetgangers/fietsers en één voor auto’s. Op het terrein komt is camerabewaking.

De bewoners van de opvang, hebben dezelfde rechten en plichten als ieder ander in Nederland als het aan komt op bewegingsvrijheid. Ze mogen zich dus vrij bewegen in de gemeente. Het COA kent huisregels, bewoners krijgen deze in hun eigen taal uitgereikt. En ze krijgen uitleg over rechten, plichten en omgangsvormen in Nederland.

De bewoners van de noodopvang doen zelf hun boodschappen en bereiden zelf hun maaltijden. Zij moeten ook zelf hun eigen woonruimte en de buitenruimte schoonhouden. Daarnaast krijgen de bewoners hier trainingen en scholing. Dit is afhankelijk van waar zij recht op hebben, passend bij hun status. Kinderen in de leerplichtige leeftijd gaan naar school.

De bewoners van de tijdelijke noodopvang mogen altijd vrijwilligerswerk verrichten. De organisatie waarvoor de asielzoeker vrijwilligerswerk gaat doen, vraagt een vrijwilligersverklaring aan bij het UWV. Voor betaald werk gelden wettelijke bepalingen. Wanneer de asielaanvraag minimaal 6 maanden in behandeling is, mag een asielzoeker in Nederland werken. Hiervoor moet de werkgever een tewerkstellingsvergunning (TWV) voor de asielzoeker aanvragen bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Dit geldt ook voor de asielzoeker zelf als deze na 6 maanden als zelfstandig ondernemer wil starten.

Meer informatie hierover leest u op de website van de Rijksoverheid (Deze link gaat naar een externe website).

De statushouders die op de noodopvang wonen, moeten werken aan hun inburgering. Het COA vindt het ook belangrijk dat er ontspannende activiteiten zijn voor de bewoners. Op de noodopvang en daarbuiten. Het COA trekt hierbij samen op met de gemeente, de bewoners van de noodopvang, MeerVoormekaar en de inwoners van Druten.

Kan ik komen kijken op de noodopvang of iemand bezoeken?

De noodopvang aan de Scharenburg is van het COA en de bewoners. Het is geen openbaar terrein, waar iedereen zomaar naar binnen kan.
Als u graag een bezoek wil brengen aan een bewoner, meld u zich dan eerst bij de receptie.
Wilt u graag een kijkje komen nemen op de noodopvang? Ook dat is mogelijk op afspraak.
U kunt hiervoor direct met de locatieleider van het COA een afspraak maken. Stuurt u hiervoor een mail naar druten@coa.nl.

Net voor de opening van de noodopvang, op 29 april 2024, heeft het COA samen met de gemeente een Open Huis georganiseerd.
Na de zomervakantie komt er nog een moment waarop u een kijkje kunt nemen op de noodopvang. U kunt dan ook kennismaken met de bewoners.
Via deze website informeren wij hier u over.

Vluchtelingen, asielzoekers, statushouders, noodopvang, azc's - wat is wat?

Vluchtelingen zijn mensen die, bijvoorbeeld door oorlog in hun land, vrezen voor hun leven en asiel aanvragen in ons land.
Vluchtelingen die asiel aanvragen heten asielzoekers. Zij worden tijdens de behandeling van hun asielaanvraag opgevangen in asielzoekerscentra (azc’s). Zodra zij een verblijfstatus krijgen in Nederland, worden ze statushouders genoemd. Vanaf dat moment hebben ze ook recht op een woning in Nederland.
Het COA heeft te weinig opvangplekken, omdat de instroom van asielzoekers nu erg hoog is. En omdat te weinig statushouders kunnen verhuizen van de azc’s naar woningen door de krapte op de woningmarkt. Om aan de wettelijke taak te kunnen voldoen om asielzoekers op te kunnen vangen, worden er naast de azc’s extra opvanglocaties ingericht: de tijdelijke noodopvang. Daarnaast is er de crisisnoodopvang. Dit is kortdurende opvang van asielzoekers in accommodaties die het Rijk normaal inzet voor burgeropvang bij incidenten, rampen of crises. Denk aan sporthallen of tentenkampen.

Wanneer is opvang geopend?

Op dinsdag 30 april 2024 is de noodopvang geopend en zijn de bewoners er komen wonen.

Hoe lang blijft de tijdelijke noodopvang?

Vanaf moment van opening, blijft de noodopvang voor twee jaar op de locatie aan de Scharenburg. Wanneer blijkt dat na twee jaar nog steeds behoefte is aan deze vorm van opvang, zoekt gemeente Druten een andere locatie.

Welke mensen wonen er?

De groep mensen die er sinds 30 april woont, is heel divers. Ongeveer een derde komt uit Syrië en een derde uit Afrikaanse landen. De overig mensen komen uit verschillende landen, zoals Irak, Pakistan. Er verblijven op dit moment asielzoekers en statushouders, geen veiligelanders.

De leeftijd van de mensen is ook heel divers. Het zijn enkele gezinnen, stellen en mensen die alleen zijn. In verhouding zijn er meer mannen dan vrouwen. Ze zitten in verschillende fasen van hun asielprocedure. Als zij een verblijfstatus krijgen, is het de bedoeling dat zij als statushouder doorstromen naar een woning ergens in Nederland.

Dit betekent dat de groep die er nu woont in de loop van de tijd kan veranderen

Waarom locatie Scharenburg?

Er zijn meerdere locaties onderzocht en beoordeeld. De Scharenburg sluit het beste aan bij de criteria voor een tijdelijke opvang: de grond is van de gemeente en direct beschikbaar en de locatie is goed te bereiken met het openbaar vervoer. De locatie is ook groot genoeg om een goede opvang te ontwikkelen, denk aan woongebouwen, parkeerplaatsen en andere voorzieningen. Ook zijn er binnen loopafstand voorzieningen zoals winkels en recreatiemogelijkheden.

Waarom naast een schietvereniging?

De gemeente heeft met het COA besproken wat de ligging naast de schietbaan betekent. Volgens het COA is de schietvereniging geen belemmering voor de tijdelijke opvang van asielzoekers. De bewoners krijgen goede voorlichting.

Waarom in de buurt van een geitenboerderij?

In de buurt van de locatie is een geitenboerderij. De gemeente heeft met de GGD overlegd in welke mate de asielzoekers een gezondheidsrisico lopen. Er bestaat een risico op longontsteking. Maar dit risico weegt niet op tegen de urgentie om asielzoekers spoedig onderdak te bieden. Bovendien is de locatie een doorstroomlocatie. Dit betekent dat de asielzoekers hier tijdelijk blijven totdat zij naar een permanentere locatie gaan. Maar nooit langer dan twee jaar, omdat dan deze locatie weer sluit. Ook is het maximaal aantal bewoners van deze opvang maximaal 100 asielzoekers.

Hoe zit het met de veiligheid?

In de media staan berichten over incidenten waarbij asielzoekers betrokken zijn. Hoewel dit een klein percentage van alle asielzoekers betreft, kan dit ook in Druten gebeuren. Omwonenden en buurtbewoners maken zich hier zorgen om. Daarvan zijn de gemeente, het COA en de politie zich zeer bewust. Er zijn daarom ook extra maatregelen genomen.

Op de noodopvang: Elke dag, ook weekend, zijn er COA-medewerkers aanwezig. Zij zijn verantwoordelijk voor de opvang en begeleiding van de bewoners. Daarnaast is de locatiemanager elke dag aanwezig of bereikbaar tijdens kantooruren. Ook is er 24/7 beveiliging aanwezig.

Buiten de noodopvang: De gemeente heeft regelmatig een veiligheidsoverleg met de politie en het COA. Hierin bespreken ze hoe het gaat en er maatregelen nodig zijn. Ook zijn Boa’s en straatcoaches extra aanwezig.
Bij de beide uitgangen aan de Scharenburg is extra verlichting.
Er is ook extra verlichting op de toegangsweg van de Scharenburg naar het Gelenbergcomplex.

Waar kan ik terecht om overlast of incidenten te melden?

Politie:

De politie is het aanspreekpunt voor overlast. Dit geldt voor overlast veroorzaakt door iedereen in onze gemeente. Dus ook voor overlast door asielzoekers.
De politie is 24 uur per dag/ 7 dagen per week bereikbaar via 112 (bij spoed) en 0900 8844 (geen spoed).

Beveiliging COA noodopvang:

Voor acute situaties waarbij bewoners van de opvanglocatie betrokken zijn, is ook de beveiliging van het COA bereikbaar op 06 11 05 35 14.

Gemeente:

De eerste 2,5 maanden hebben we B-Kube ingezet. Zij hebben op de fiets dagelijks rondes gemaakt in de buurt rondom de noodopvang. Met als taak om onveilige en ongewenste situaties te signaleren. Ze waren ook aanspreekpunt voor inwoners, sportverenigingen en ondernemers/winkeliers.

Dit gaat nu stoppen. De situatie rondom de noodopvang is rustig en deze hele specifieke inzet is op dit moment niet noodzakelijk.

De taak van B-Kube wordt overgenomen door de straatcoaches en de Boa’s. Zij nemen tijdens hun diensten de omgeving rond de noodopvang mee in hun rondes. Zij nemen de taak over om onveilige en ongewenste situaties waar bewoners van de noodopvang bij betrokken zijn, te signaleren.

De straatcoaches zijn aanspreekpunt tijdens hun diensten voor overlast door asielzoekers.
Buiten deze tijden kunt u overlast melden bij de politie. De politie is 24 uur per dag/ 7 dagen per week bereikbaar via 112 (bij spoed) en 0900 8844 (geen spoed).

• Straatcoaches:

De straatcoaches van de gemeente Druten zijn tijdens hun diensttijden ook bereikbaar. Zij richten zich vooral op de jeugd in onze gemeente, maar kunnen bijdragen aan eventuele overlast door asielzoekers. De werktijden zijn meestal van 16:00 uur tot 22:00 uur, op dinsdag tot en met zaterdag. Deze tijden kunnen afwijken, bijvoorbeeld rondom evenementen.
Zij zijn dan telefonisch en via WhatsApp bereikbaar op 06 21 94 36 82.
De straatcoaches dragen een neutraal uniform met het logo van Secutor Security.

• Buitendienst:

Technische meldingen die kunnen zorgen voor onveilige situaties, kunt u melden bij de buitendienst van de gemeente. Bijvoorbeeld kapotte straatverlichting of zwerfvuil.
Een melding doen kan via de pagina Melding doen of op werktijden via 088 432 70 00.

In de bijgevoegde Meldkaart (PDF, 166.6 kB) vindt u alles overzichtelijk bij elkaar.

Hoe zijn omwonenden en de buurt geïnformeerd?

We hebben de direct omwonenden eind juni 2023 zoveel mogelijk persoonlijk geïnformeerd door bij hen langs te gaan. De verenigingen en de buurt langs de Scharenburg/Schipleisingel hebben een brief ontvangen.
Begin juli zijn er drie verschillende besloten informatieavonden geweest; voor de omwonenden, de verenigingen en voor de buurt.

Op 25 oktober 2023 is er een inloopavond geweest voor alle inwoners van Druten. Hier zijn de concept plannen gepresenteerd.

Op 29 april 2024 is er een Open Huis geweest op de noodopvang. Iedereen die wilde, kon een kijkje komen nemen.

Via huisbezoeken, persoonlijke gesprekken, mails, nieuwsberichten, deze website en social media hebben we zowel omwonenden op de hoogte gehouden.
Ook hebben we een klankbordgroep opgericht met buurtbewoners, zie hieronder.

Op welke manier zijn omwonenden en de buurt betrokken bij de tijdelijke noodopvang?

We hebben samen met het COA en de politie in september 2023 een klankbordgroep opgericht. Deze groep bestaat uit een vertegenwoordiging van de direct omwonenden, de verenigingen op De Gelenberg en van de buurt.
De klankbordgroep denkt mee en adviseert over de buitenruimte van de noodopvanglocatie en de directe omgeving. Bijvoorbeeld over verkeersveiligheid en groenvoorziening. Ook kan zij advies geven over andere onderwerpen die te maken hebben met de noodopvang, zoals leefbaarheid en integratie.

De klankbordgroep blijft bestaan zolang de noodopvang open is. De groep is in de voorbereidingsfase iedere maand bij elkaar gekomen. Nu de noodopvang open is, bekijken we wat nodig is.
Als u vragen heeft, die u in de klankbordgroep besproken wil hebben, kunt u deze mailen naar asiel@druten.nl.

Hoe zit het met de kosten?

Gemeenten krijgen van het Rijk de kosten voor de opvang van statushouders en asielzoekers vergoed.

Waar kan ik me aanmelden als vrijwilliger?

Fijn dat u uw hulp aanbiedt! We werken hiervoor samen met MeerVoormekaar. Stuur daarom een mail naar asielopvangdruten@meervoormekaar.nl. Laat hier uw naam, emailadres en telefoonnummer achter. Dan nemen zij contact met u op.

Heeft uw organisatie of vereniging een vrijwilligerstaak voor een asielzoeker? Bijvoorbeeld hulp in de kantine of het onderhoud van een sportaccommodatie of –terrein? Stuur dan een mail naar asiel@druten.nl. Laat hier uw naam, emailadres en telefoonnummer achter. Dan nemen wij contact met u op.

Kan ik bezwaar maken tegen de komst van de tijdelijke noodopvang?

De keuze voor de noodopvang aan de Scharenburg 8a is een bevoegdheid van het college van burgemeester en wethouders (B&W). We luisteren naar zorgen, ideeën en vragen. We proberen daar rekening mee te houden binnen het besluit dat het college van B&W genomen heeft. Het is niet mogelijk om formeel bezwaar te maken tegen dit besluit.

Wel was het mogelijk om bezwaar te maken tegen de omgevingsvergunning. Het COA heeft een omgevingsvergunning nodig. Dit is een vergunning voor het bouwen van het tijdelijke gebouw. En ook voor het tijdelijk afwijken van het bestemmingsplan. De bezwaartermijn van 6 weken is inmiddels verlopen.

Waarom samenwerken met Wijchen?

De asielzoekerscentra zitten overvol. Wij willen graag onze verantwoordelijkheid nemen. We willen bijdragen aan een betere opvang van asielzoekers in ons land. Buiten slapen zoals afgelopen zomer in Ter Apel moeten we echt voorkomen. Daarom werkt de regering aan een nieuwe wet, de Spreidingswet. Volgens deze Spreidingswet moet elke gemeente onderdak gaan bieden aan asielzoekers. Wij willen zelf de regie houden. Daarom bieden we zelf locaties aan bij het COA. Zo kunnen we zelf bepalen welke locaties wij het meest geschikt vinden.
De gemeenten Wijchen en Druten bieden samen locaties aan voor de opvang van vluchtelingen. Door een evenwichtige samenwerking kunnen wij zorgen voor een goede opvang van de verschillende doelgroepen. In Wijchen komt een asielzoekerscentrum voor 300 mensen aan de Teersdijk. Druten zorgt voor tijdelijke noodopvang voor 100 asielzoekers én voor woonruimte voor extra statushouders.

We hebben gekozen voor één azc in Wijchen (in plaats van twee kleinere in beide gemeenten), omdat het COA het volledige beheer op zich neemt vanaf een aantal van 300 personen. Ook vraagt één azc minder van onze samenwerkingspartners. Denk aan onderwijs, zorg en politie. Omdat Wijchen ruim twee keer zo groot is als Druten, neemt Wijchen de verantwoordelijkheid voor een azc. Daarbij heeft Wijchen een locatie die voldoet aan alle eisen.

Huisvesting statushouders in Druten

Er verblijven op dit moment veel statushouders (vluchtelingen met een verblijfsvergunning) in azc's en opvanglocaties. Gemeenten moeten zorgen voor meer passende woonruimte voor statushouders. Het aantal statushouders per gemeente is vastgelegd in een taakstelling.

Gemeenten Druten en Wijchen zien het asielvraagstuk als gezamenlijke verantwoordelijkheid. Daarom hebben zij afgesproken dat Druten de komende vijf jaar zorgt voor woonruimte voor 25 statushouders van de taakstelling van Wijchen. Hieronder vallen ook alleenstaande minderjarige vreemdelingen.

Wat betekent 25 extra statushouders in vijf jaar voor Druten?

Dat de taakstelling voor Druten met ongeveer 20% wordt verhoogd (ten opzichte van het gemiddelde over de afgelopen jaren).

Waar gaan de statushouders wonen?

We zijn hierover in gesprek met de woningcorporatie. We hebben al afspraken met de woningcorporatie voor het bouwen van 50 flexwoningen in gemeente Druten. We bekijken samen met hen of we dit aantal kunnen verhogen.
Deze flexwoningen zijn bedoeld voor statushouders, starters en andere mensen die tijdelijk een woning nodig hebben.

Hoe zit het met de huisvesting van de alleenstaande minderjarige vreemdelingen?

Naast statushouders is er een kwetsbare groep van alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv’s). Ook voor hen is er te weinig huisvesting. Deze groep vraagt om een beschermde woonomgeving met begeleiding om in te burgeren. We zien het huisvesten van amv’s ook als een onderdeel van de gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Sinds eind 2023 hebben we in Druten een woning waarin 4 amv’s wonen. Deze alleenstaande minderjarige jongeren zijn 17 jaar en hebben een status gekregen om in Nederland te mogen blijven.

Ze wonen hier samen en krijgen begeleiding van NAAST. Deze organisatie is één van de partners van Nidos. Het Nidos is door de overheid aangewezen om de voogdij uit te voeren voor deze minderjarige jongeren.

Waar vind ik meer informatie?

Op de website van het COA (Deze link gaat naar een externe website) staat veel informatie over de asielcrisis. U kunt ook contact met ons opnemen via asiel@druten.nl of met het COA op de noodopvanglocatie Scharenburg via druten@coa.nl.